Kary nakładane przez fiskusa na obywateli mogą być bardzo dotkliwe. Niekiedy obywatele rażeni niesprawiedliwością tego rodzaju kierują swoje sprawy do sądów, a te przekazują je do Trybunału Konstytucyjnego, aby sprawdził, czy rzeczywiście postępowanie Urzędu Skarbowego jest zgodne z prawem. Nie inaczej było w przypadku 20% stawki karnej, jaka zastosowana została przez fiskusa w odniesieniu do niezgłoszonej wcześniej do opodatkowania umowy pożyczki. Bez znaczenia jest przy tym okres przedawnienia się zobowiązania podatkowego, który wynosi 5 lat. Podatkowa stawka karna jest w pełni zgodna z konstytucją.
2 lub 20%
Generalnie, fiskus obłożył wszystkie pożyczki, niezależnie od tego, przez kogo są udzielane, 2% podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Podatek ten jest obliczany od kwoty bądź wartości pożyczki, w zależności od tego, czy jest ona udzielana w gotówce, czy też w wartościach rzeczowych. Urzędy Skarbowe nie różnicują przy tym pożyczek pod względem długości okresu kredytowania. Nawet przy pożyczce trwającej jeden dzień podatek od czynności cywilnoprawnych wyniesie 2% kwoty lub wartości pożyczki. Niektórzy pożyczkobiorcy i pożyczkodawcy chcą uciec od konieczności płacenia absurdalnego, ich zdaniem podatku. Jeśli jednak takie działania sprzeczne z prawem podatkowym wyjdą na jaw, zapłacą 10-krotnie wyższą stawkę podatku. Stawka karna w odniesieniu do niezgłoszonych pożyczek wynosi 20%. Jest to tak zwana stawka sanacyjna, która obowiązuje w polskim prawie już od 5 lat.
Fiskus odkrywa nielegalne pożyczki
Każda pożyczka nawet udzielana osobie prywatnej przez osobę prywatną, powinna zostać zgłoszona do Urzędu Skarbowego. Mało kto jednak decyduje się na taki krok. Jest to nie tylko kłopotliwe, ale i pociąga za sobą całkowicie zbędne koszty. Ich uniknięcie jest na pierwszy rzut oka bardzo proste, ponieważ w jaki sposób fiskus może dowiedzieć się, że udzieliliśmy pożyczki swojemu koledze, czy członkowi rodziny. Najczęściej takie sytuacje wychodzą na światło dzienne w momencie, gdy fiskus dostaje donos od osoby „życzliwej”. Inne przypadki paradoksalnie obejmują sytuacje, w których to sami pożyczający przyznają się do pożyczki.
Pożyczkobiorca tłumaczy się pożyczką prywatną, nie zgłoszoną do opodatkowania w momencie, gdy fiskus żąda udokumentowania posiadanych pieniędzy, umożliwiających realizację dużych inwestycji, takich jak zakup nieruchomości. Jeśli takie tłumaczenie kontrolowany obywatel podawał w Urzędzie Skarbowym do 2007 roku, płacił tylko 2% podatek od kwoty pożyczki. Dziś jest to już 20%. Nawet, jeśli pożyczka termin przedawnienia minął, a wynosi on 5 lat, fiskus i tak nałoży karę na podatnika, jako że sam powołał się on na dawną pożyczkę.
Ocena Trybunału Konstytucyjnego
Sądy rozpatrujące kwestie nakładania stawki sanacyjnej na podatników za przedawnione zobowiązania podatkowe, skierowały pytanie do Trybunału Konstytucyjnego o to, czy takie działania są zgodne z konstytucją. Okazuje się, że są, bowiem takie przedawnienia nie są na mocy ustawy zasadniczej chronione prawe podmiotowym podatnika. Ujawnienie wcześniej nie zgłoszonej fiskusowi pożyczki jest równoznaczne z powstaniem zupełnie odrębnego, nowego obowiązku podatkowego.
