W ostatnim czasie bardzo popularne stało się zakładanie własnej działalności gospodarczej. Dzieje się tak z kilku powodów. Pierwszym bardzo ważnym powodem jest coraz trudniejszy rynek pracy. Przepisy prawne dają coraz więcej możliwości firmom, a zabierają prawa pracownikom. Przedsiębiorcy prywatni coraz częściej zatrudniają na czarno lub na umowy cywilnoprawne. Bardzo duża rotacja pracowników związana z coraz większym bezrobociem zniechęca do pracy. Bardzo często czujemy się niedocenieni, pracujemy po godzinach bez odpowiedniego wynagrodzenia. Praca na własny rachunek daje znacznie więcej możliwości i satysfakcji, że zrobiło się coś dla siebie. Bez wątpienia własna działalność gospodarcza zwiększa perspektywy rozwoju własnego i mobilizuje do pracy. Decyzja o rozpoczęciu własnej działalności gospodarczej nie może być pochopna. Powinna być w pełni przemyślana, bo tylko wtedy mamy duże szanse na powodzenie. Coraz łatwiej pozyskać fundusze finansowane ze źródeł publicznych i unijnych środków, a przepisy prawne ułatwiają rozpoczęcie małego biznesu, dlatego jest duże zainteresowanie taką formą pracy. Zachęceni na początku tyloma ułatwieniami, z entuzjazmem i nadzieją rozpoczynamy stawiać pierwsze kroki w stronę kariery. Jednak nie wszystko jest takie piękne jak nam się wydawało i sam pomysł na firmę nie wystarczy. Przed nami długa droga, wiele ważnych decyzji i obowiązków, formalności i kosztów, by móc rozpocząć pracę.
Na początku jest pomysł. Najlepiej aby pomysł był oryginalny, od tego czym będziemy się zajmować będzie zależeć bardzo dużo. Jeśli nie mamy pomysłu na coś oryginalnego, możemy się zająć tym czym zajmują się inni, ale aby utrzymać się na rynku najlepiej nie chodzić utartymi ścieżkami, a wymyślać swoje. Tylko dzięki własnej pomysłowości, pracy jaką włożymy w rozwój firmy mamy szansę na powodzenie. Jeśli już określiliśmy jasno to czym chcemy się zajmować pora zastanowić się skąd weźmiemy pieniądze. Jest wiele form finansowania. Oszczędności, kredyt, pożyczki, leasing, factoring czy środki z programów wspierających. Jednak tak naprawdę na starcie nie możemy liczyć ani na kredyt ani na leasing. Banki zazwyczaj żądają uwierzytelnienia w dokumentach, a jeśli my zamierzamy dopiero zacząć, to jasne jest, że żadnych dokumentów nie mamy. Jeśli natomiast zdecydujemy się na wsparcie ze strony państwa, możemy skorzystać z jednego z programów wspierających początkujących przedsiębiorców. Aby otrzymać takie bezzwrotne wsparcie finansowe, należy spełnić wiele warunków. Jednym z nich jest napisanie biznesplanu. Jeśli nasz projekt zostanie zaakceptowany i otrzymamy pieniądze na rozpoczęcie musimy utrzymać się na rynku przez przynajmniej rok. Jeżeli ten warunek nie będzie spełniony, będziemy musieli oddać pożyczoną kwotę.
Firma może mieć formę osoby fizycznej lub prawnej. Wybór formy prawnej jest bardzo ważny bo od tego będzie zależeć szereg kolejnych działań, które musimy wykonać. Możemy poprowadzić jednoosobową działalność gospodarczą lub założyć spółkę. Gdy zdecydujemy się na to pierwsze- musimy uzyskać wpis do ewidencji działalności gospodarczej. Spółki natomiast mogą być różne: cywilne, komandytowe, jawne, partnerskie czy też z ograniczoną odpowiedzialnością.
Spółka cywilna jest korzystna dla przedsięwzięć, w których udział bierze kilka osób. Jest to umowa między wspólnikami, z których każdy osobiście odpowiada za zobowiązania firmy. Każdy wspólnik osobno musi zgłosić rozpoczęcie działalności. Zasady funkcjonowania spółek cywilnych nie są skomplikowane, a do założenia potrzeba niewielkiego wkładu.
W spółce komandytowej występują dwa rodzaje wspólników: komplementariusze, którzy odpowiadają bez ograniczeń za zobowiązania spółki oraz komandytariusze-ci z kolei odpowiadają do wysokości sumy komandytowej, czyli takiej jaka została ustalona w umowie spółki. Spółka musi być zgłoszona w sądzie rejestrowym.
Spółka jawna jest prosta do założenia. Charakteryzuje się nieskomplikowanymi procedurami funkcjonowania i niewielkimi kosztami założenia. Umowę spółki podpisuje się bez obecności notariusza, a wspólnicy odpowiadają całym swoim majątkiem za zobowiązania, ale tylko wtedy gdy wierzyciel nie może zaspokoić się majątkiem spółki.
Spółka partnerska to specyficzny rodzaj działalności. Mogą ją założyć tylko niektóre grupy zawodowe: Adwokaci, lekarze, aptekarze, architekci, maklerzy, księgowi, doradcy finansowi, inwestycyjni, ubezpieczeniowi. Spółka wymaga podpisania umowy i zgłoszenia do KRS. Wspólnicy nazywani są partnerami i odpowiadają za zobowiązania całym swoim majątkiem, ale dopiero gdy majątek spółki nie wystarcza na zaspokojenie potrzeb wierzyciela. Jest możliwość powołania zarządu, który poprowadzi sprawy spółki.
Spółka z ograniczona odpowiedzialnością wymaga wniesienia wkładu przez wszystkich wspólników, który pokryje kapitał zakładowy. Zaraz po zawarciu umowy, należy spółkę zgłosić do KRS oraz powołać zarząd. Zaletą tej spółki jest to, że założyciele mogą powierzyć jej funkcjonowanie specjalistom i nie odpowiadają swoim majątkiem za powstałe zobowiązania.
Po wybraniu formy prawnej trzeba zastanowić się nad nazwą naszej firmy. Dla osoby fizycznej nazwą będzie jej imię i nazwisko, a dla prawnej nazwa. Firma osoby prawnej może zawierać nazwisko lub pseudonim osoby fizycznej jeżeli istnieje związek tej osoby z powstaniem lub działalnością przedsiębiorcy. Musimy pamiętać aby nazwa odróżniała nas od innych firm prowadzących działalność na tym samym rynku, nie wprowadzała w błąd co do osoby, miejsca działalności czy źródeł zaopatrzenia.
Rejestrację naszej firmy rozpoczynamy od wpisu do ewidencji działalności gospodarczej. Aby tego dokonać należy wypełnić formularz zgłoszenia i wnieść opłatę rejestracyjną w swoim urzędzie gminy. Do formularza potrzebne nam będą: imię i nazwisko, pesel, adres zamieszkania, nazwa firmy, adres pod którym będziemy wykonywać naszą działalność, rodzaj działalności oraz planowaną datę rozpoczęcia. W ciągu kilku następnych dni, po złożeniu formularza otrzymujemy zaświadczenie o wpisie do Ewidencji Działalności Gospodarczej lub KRS. Następnym krokiem jest uzyskanie regonu. Regon jest to statystyczny numer identyfikacyjny. Podobnie jak wyżej trzeba będzie wypełnić formularz, który pobiera się z urzędu statystycznego w swoim miejscu zamieszkania. Wypełniony wniosek wraz z kopią wpisu do KRS lub wpisu do Ewidencji Działalności Gospodarczej składamy w urzędzie statystycznym. Za kilkanaście dni otrzymamy zaświadczenie o nadaniu numeru regon. Teraz jeszcze tylko trzeba zebrać pozostałe potrzebne dokumenty by móc ruszyć do Urzędu Skarbowego i ZUS.
NIP, czyli Numer Identyfikacji Podatkowej. Jeśli zakładamy jednoosobową firmę to nasz NIP będzie naszym firmowym. Pieczątka firmowa to kolejna rzecz, którą mieć musimy. Co prawda nie jest ona wymagana na mocy prawa, ale będzie nam potrzebna do założenia konta w banku. Pieczątka powinna zawierać nasze imię nazwisko lub nazwę firmy, adres REGON i NIP. Posiadanie pieczątki jest bardzo wygodne, ponieważ bardzo często trzeba będzie podawać dane swojej firmy, wtedy wystarczy postawić pieczątkę. Wyrobienie pieczątki trwa krótko, czasami nawet godzinę lub dwie. Na koniec zakładamy firmowe konto w banku. Banków jest tak wiele, że z pewnością każdy znajdzie coś dla siebie. Bez problemu można założyć konto w banku internetowym, które nie dość, że nic nie kosztuje, to jeszcze proces założenia rachunku trwa krótko i bezproblemowo. Przed nami jeszcze kilka miejsc i decyzji dlatego lepiej oszczędzać swój czas.
Urząd Skarbowy to miejsce, którego nikt z nas nie lubi już z samej nazwy. Niestety świeżego przedsiębiorcę będzie czekała tam nie jedna wizyta. W ciągu 7 dni od daty rozpoczęcia działalności gospodarczej musimy zgłosić to w swoim urzędzie skarbowym przedstawiając wszystkie zebrane wcześniej dokumenty: wpis do rejestru, Regon, NIP, rachunek bankowy. W Urzędzie Skarbowym wypełniamy formularz NIP-1 oraz wybieramy formę opodatkowania. Rozpoczynając działalność gospodarczą mamy wybór, czy chcemy zostać podatnikiem VAT czy nie.
Przedsiębiorca decydujący się na prowadzenie jednoosobowej działalności gospodarczej ma do wyboru różne formy opodatkowania i od jego decyzji zależy w jaki sposób będzie się rozliczał z Urzędem Skarbowym.
Karta podatkowa jest najprostszym sposobem opodatkowania. Jeśli wybierzemy ten rodzaj płacenia podatku będziemy zwolnieni ze składania comiesięcznych zeznań podatkowych oraz rocznych deklaracji o wysokości uzyskanego dochodu. Nie ma też obowiązku prowadzenia ksiąg podatkowych ani wpłacania zaliczek na podatek dochodowy. Firmy rozliczające się z fiskusem na zasadzie karty podatkowej płacą po prostu comiesięczną, stałą stawkę podatku ustaloną przez Urząd Skarbowy.
Inną formą opodatkowania, także nieskomplikowaną jest ryczałt. Jednak możliwość rozliczania się w tej formie jest ograniczona rodzajem prowadzonej działalności i wysokością przychodów uzyskanych w poprzednim roku ponieważ podatek ustala się na podstawie uzyskanego w danym miesiącu przychodu. Zatem niezbędne jest tutaj prowadzenie ewidencji przychodów. Stawka podatku uzależniona jest od rodzaju działalności, a obecnie mamy pięć stawek ryczałtowych: 3%, 5,5 %, 8,5 %, 17 %, 20 %.
Podatkowa księga przychodów i rozchodów to ostatnia z możliwości do wyboru, jeśli chodzi o opodatkowanie. Podatek wyliczany jest na podstawie uzyskanych dochodów. Warunkiem rozliczania się w ten sposób jest przychód w poprzednim roku mniejszy niż 800 000 euro. W przypadku przekroczenia tego progu firmę będzie obowiązywała pełna księgowość, czyli księgi rachunkowe.
Z Urzędu Skarbowego idziemy prosto do ZUSu, ponieważ osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą maja obowiązek opłacania składek na ubezpieczenie zdrowotne, emerytalne, rentowe, wypadkowe oraz Fundusz Pracy i Gwarantowanych Świadczeń Socjalnych. Do tego możemy dodać składkę na ubezpieczenie chorobowe, ale nie jest to koniecznością. Aby zgłosić naszą firmę do ZUS musimy pamiętać, by nie upłynęło więcej niż 7 dni od rozpoczęcia działalności i wypełnić dwa druki. ZUS ZFA- zgłoszenie płatnika składek oraz ZUS ZUA zgłoszenie osoby ubezpieczonej to formularze, które nie są skomplikowane do wypełnienia, ale jeśli nie mamy pewności, że zrobiliśmy to dobrze najlepiej zapytać panią w informacji. Od poprawności wypełnienia tych druków będzie bardzo dużo zależało. Jak wiadomo ZUS potrafi uprzykrzyć życie, więc zadbajmy o to by nie zniechęcił nas już na samym starcie, bo przed nami długa droga, która miejmy nadzieję, poprowadzi nas do sukcesu.
Na tym właściwie zakończyliśmy biurokratyczny proces zakładania jednoosobowej firmy. Teraz trzeba tylko pamiętać o tym by nie spóźniać się z opłacaniem składek, by składać comiesięczne druki w ZUS i nie zalegać z płatnościami. Wypada mi życzyć powodzenia i wytrwałości. Początki zawsze są trudne. Zanim ogłosimy światu, że istniejemy, zanim zdobędziemy klientów minie trochę czasu. Na starcie zawsze się dokłada do biznesu, trzeba nabyć wprawy, poznać rynek i konkurencję. Za to jeśli nam się uda, jeśli przetrzymamy pierwsze kryzysy satysfakcja z tego, że stworzyliśmy sami coś co przynosi nam zyski, jest ogromna. Tego wszystkim przyszłym przedsiębiorcom życzę.
