Zasady zatrudniania – Zastanawiasz się, czy twoje nastoletnie dziecko może dorobić sobie do kieszonkowego, pracując? Może, ale pod pewnymi warunkami! Warto je znać i wiedzieć, no co zwrócić uwagę, kiedy twoje dziecko chce podjąć pracę.

Zasady zatrudniania

Nie każdy nastolatek może pracować

Pracodawcy mogą zatrudniać nastolatków, którzy ukończyli 16 lat, ale nie ukończyli 18. Oprócz tego są jeszcze inne warunki, który musi spełniać pracownik młodociany, by zostać zatrudnionym. Mianowicie:

• musi ukończyć co najmniej gimnazjum lub ośmioletnią szkołą podstawową,
• musi przedstawić zaświadczenie lekarskie stwierdzające, że praca danego rodzaju nie zagraża jego zdrowiu.

UWAGA! Od 1 września 2018 roku zmieniają się przepisy i pracownikiem młodocianym będzie osoba, która ukończyła 15 lat, ale nie ukończyła 18. Pozostałe warunki pozostaną bez zmian.

Młodociany, który nie posiada kwalifikacji zawodowych, może być zatrudniony tylko w celu przygotowania zawodowego. Odbywa się ono w formie nauki zawodu, przyuczenia do wykonywania określonej pracy lub rzemieślniczego przygotowania zawodowego.

Jednak możliwe jest zatrudnienie młodocianego w innym celu niż nauka zawodu – tylko przy pracach lekkich.

Jakie prace może wykonywać pracownik młodociany?

Nastolatek może zostać zatrudniony na podstawie umowy o pracę do wykonywania tzw. prac lekkich. Nie mogą one powodować zagrożenia dla zdrowia, życia i rozwoju psychofizycznego niepełnoletniego oraz utrudniać mu wypełniania obowiązku szkolnego.

Wykaz prac lekkich, przy których może być zatrudniony młodociany pracownik, sporządza pracodawca. Najczęściej wpisuje je do regulaminu zakładu pracy, a pracodawca musi uzyskać na nie zgodę lekarza wykonującego zadania służby medycyny pracy. Wykaz następnie przedstawiany jest do zatwierdzenia właściwemu inspektorowi pracy.

Przykładowe prace lekkie, które może wykonywać pracownik młodociany to np.:

• roznoszenie ulotek,
• pomoc biurowa,
• zbieranie owoców (choć tutaj pracodawca musi pamiętać o ograniczeniach dźwigania)
• prace porządkowe.

Pracodawcy mają obowiązek przestrzegać „wykazu prac wzbronionych młodocianym i warunków ich zatrudniania przy niektórych z tych prac” i stosować się do ograniczeń zawartych w tym dokumencie. Wykaz ten łatwo znaleźć poprzez wyszukiwarkę internetową.

Czas pracy nastoletniego pracownika i prawo do urlopu

Kodeks pracy jasno określa czas pracy pracowników młodocianych, którzy wykonują prace lekkie.

Pracodawca przy ustalaniu wymiaru i rozkładu czasu pracy młodocianego zatrudnionego przy lekkiej pracy musi uwzględnić tygodniową liczbę godzin nauki wynikającą z programu nauczania, a także z rozkładu zajęć szkolnych młodocianego.

Jeśli twoje nastoletnie dziecko podejmuje zatrudnienie przy pracy lekkiej, pamiętaj, że:

• tygodniowy wymiar czasu pracy młodocianego w okresie odbywania zajęć szkolnych nie może przekraczać 12 godzin,
• w dniu uczestniczenia w zajęciach szkolnych wymiar czasu pracy młodocianego nie może przekraczać 2 godzin,
• wymiar czasu pracy młodocianego w okresie ferii szkolnych nie może przekraczać 7 godzin na dobę i 35 godzin w tygodniu,
• dobowy wymiar czasu pracy młodocianego w wieku do 16 lat nie może jednak przekraczać 6 godzin,
• czas pracy młodocianego w wieku powyżej 16 lat nie może przekraczać 8 godzin na dobę,
• jeżeli dobowy wymiar czasu pracy młodocianego jest dłuższy niż 4,5 godziny, pracodawca jest obowiązany wprowadzić przerwę w pracy trwającą nieprzerwanie 30 minut, wliczaną do czasu pracy,
• młodocianego nie wolno zatrudniać w godzinach nadliczbowych ani w porze nocnej.

Jeśli zdarzy się, że nastolatek zamierza pracować dłużej niż np. przez wakacje, warto pamiętać o jego prawie do urlopu. Uzyskuje je on z upływem 6 miesięcy od rozpoczęcia pierwszej pracy w wymiarze 12 dni roboczych. Natomiast po upływie roku pracy młodociany uzyskuje prawo do urlopu w wymiarze 26 dni roboczych. Jednakże w roku kalendarzowym, w którym kończy on 18 lat, ma prawo do urlopu w wymiarze 20 dni roboczych, jeżeli prawo do urlopu uzyskał przed ukończeniem 18 lat.

Zarobki pracownika młodocianego

Pracownicy młodociany mogą być zatrudniani na każdy rodzaj umowy, a zasady ich wynagrodzenia są takie same jak pracowników dorosłych. Przy umowie o pracę jest to 2100 zł brutto miesięcznie, a przy stawce godzinowej w przypadku umów cywilnoprawnych (które są najczęściej spotykane przy zatrudnianiu nieletnich) jest to 13,70 zł za godzinę.

Dla nastolatków, którzy pracują w ramach nauki zawodu, przewidziane są inne stawki wynagrodzeń, zależne od przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w Polsce.

To świetnie, kiedy nastolatki chcą pracować, bo uczy ich to odpowiedzialności i pozwala zarobić swoje pierwsze pieniądze. Warto, żeby rodzic czuwał nad pierwszą pracą nastoletniego dziecka i pomógł mu sprawdzić, czy pracodawca zatrudnia go zgodnie z prawem.

Artykuł przygotowany przez portal dokariery.pl