Przywileje emerytalne do kosza

W swoim expose Premier Donald Tusk zapowiedział głęboką reformę emerytalną w Polsce, która będzie opierała się z jednej strony na podwyższeniu wieku emerytalnego dla kobiet i mężczyzn, stopniowo do poziomu 67 lat, a z drugiej strony na likwidacji zdecydowanej większości przywilejów emerytalnych. Takie decyzje podyktowane były chęcią wypracowania daleko idących oszczędności dla Zakładów Ubezpieczeń Społecznych wypłacających świadczenia emerytalne. Przywileje stanowią dla systemu emerytalnego w opinii rządu zbyt duże obciążenie, które należy wyeliminować.

Kto straci przywileje?

Wśród grup zawodowych, o których premier mówił w expose odnośnie utraty przywilejów emerytalnych, znaleźli się:
• Górnicy,
• Policja i służby mundurowe,
• Rolnicy,
• Prokuratorzy i sędziowie,
• Księża.
Już od 2013 roku mają pojawić się pierwsze zmiany w zakresie przywilejów emerytalnych. Zdaniem polityków, oddzielne ustawy emerytalne, regulujące zasady przechodzenia na emeryturę konkretnych grup zawodowych, powinny zostać zunifikowane względem głównej ustawy emerytalnej obowiązującej w Polsce. Oczywiście, na przykład nie wszyscy górnicy stracą możliwość przechodzenia na wcześniejszą emeryturę, ale będzie ona dotyczyła tylko tych górników, którzy pracują pod ziemią.

Wcześniejsza emerytura tylko dla pracujących w kopalniach

Emerytury górnicze zostaną utrzymane na dotychczas obowiązujących zasadach, ale wyłącznie dla osób pracujących bezpośrednio przy wydobyciu we wszystkich rodzajach kopalń. Inne osoby zostaną objęte powszechnym systemem emerytalnym. Dzisiaj górnicy bez względu na rodzaj pracy przechodzą na emeryturę po 25 latach pracy, bez względu na wiek, a każdy przepracowany rok liczy im się w ten sposób, jakby pracowali 1,5 – 1,8 roku. Dodatkowym wymogiem jest konieczność pracy górniczej przez 25 lat, w tym co najmniej 15 lat pod ziemią.

Do emerytur górniczych dziś dopłaca państwo. Możliwe, że premier będzie chciał włączyć górników pracujących na kopalniach, ale nie pod ziemią, do systemu emerytur pomostowych. W tym przypadku takie osoby miałyby prawo do emerytury w wieku 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn.

Młodzi policjanci na emeryturze

W stosunkowo w młodym wieku policjanci i inne służby mundurowe miały możliwość przechodzenia na emeryturę. Odrębna ustawa emerytalna obowiązywała dla funkcjonariuszy:
• ABW – Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego,
• Agencji Wywiadu,
• CBA – Centralnego Biura Antykorupcyjnego,
• Służby Kontrwywiadu Wojskowego,
• Służby Wywiadu Wojskowego,
• Straży Granicznej,
• UOP,
• Służby Więziennej,
• Biura Ochrony Rządu,
• Policji,
• Wojska.
Już po 15-latach na służbie mundurowi mogli przejść na emeryturę, uzyskując 40% ostatniej pensji jako świadczenie emerytalne. Za każdy dodatkowo przepracowany rok emerytura rośnie o 2,6% ostatniej pensji. Do tego doliczane są okresy składkowe i nieskładkowe w cywilu, ale z mniejszym wskaźnikiem. Maksymalnie, funkcjonariusze służb mundurowych otrzymują dotychczas 70% ostatniej pensji, za przepracowane 28,5 roku.

Z początkiem 2013 roku pojawią się nowe zasady przechodzenia na emeryturę mundurowych, ale obejmą one wyłącznie nowo przyjętych do służby. Minimalnym okresem służby uprawniającym do przejścia na emeryturę będzie 25 lat. Dodatkowo, emerytowany funkcjonariusz służb mundurowych będzie musiał mieć co najmniej 55 lat, podczas gdy dziś wiek nie ma tu żadnego znaczenia. Emerytura dla mundurowych będzie wyliczana na innych zasadach. Po 25 latach służby funkcjonariusze otrzymają 60% podstawy wymiaru na emeryturze, a za każdy przepracowany kolejny rok świadczenie wzrośnie o 3%.

Rolnicy z wydłużonym wiekiem emerytalnym

Grupę zawodową rolników nie ominie wydłużenie stopniowe wieku emerytalnego do poziomu 67 lat. Dziś około 1,5 mln rolników może odchodzić na emeryturę w wieku 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn, pod warunkiem, że osoby te przestały być rolnikami. Przywileje zostaną utrzymane do końca 2017 roku. Później wejdą w życie przepisy dotyczące dłuższego wieku emerytalnego – 67 lat dla kobiet i mężczyzn.

Stan spoczynku prokuratorów i sędziów

Ta grupa zawodowa w większości przypadków nie przechodzi na emeryturę, ale w stan spoczynku, otrzymując przy tym 75% ostatniego wynagrodzenia, a także wszystkie podwyżki i dodatki płacowe, jakie obowiązują pracujących sędziów i prokuratorów. W stan spoczynku ta grupa zawodowa może odejść w wieku 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn, jeśli przepracowali oni odpowiednio 25 i 30 lat. Po zmianach w systemie emerytalnym sędziowie i prokuratorzy mają przechodzić docelowo na emeryturę w wieku 67 lat. Obecne przywileje zostaną utrzymane dla osób, które do końca 2017 spełnią warunki przejścia w stan spoczynku.

Stan duchowny

Księża niepracujący na etatach, na przykład w szkołach, składki mają opłacane przez państwowy Fundusz Kościelny. Składki wynoszą 19,5% minimalnego wynagrodzenia. Fundusz ten ma zostać zastąpiony przez dobrowolny odpis podatku, a kościoły same mają płacić składki na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne dla swoich duchownych.