Dalekosiężne plany banków nie zawsze są zgodne z rzeczywistością. Czasem władze instytucji finansowych zmuszone są do weryfikacji swej wcześniej ustalonej strategii, ponieważ nie sprawdza się ona w praktyce. Takie działanie nie jest bynajmniej odosobnionym przypadkiem, ale częstym zjawiskiem, z którym muszą zmierzyć się polskie banki. Kto tak postępuje?
Zmiana strategii receptą na sukces
Podjęcie decyzji o zmianie dotychczas prowadzonej strategii podyktowane jest chęcią osiągnięcia przez bank sukcesu rynkowego, ograniczenia generowanych przez bank strat, albo też skupienia się na kluczowych klientach, którzy stanowią największą wartość dla banku. Wśród instytucji finansowych działających na polskim rynku podobną decyzję podjęli:
- Citi Handlowy,
- DnB Nord,
- HSBC Bank Polska,
- Santander Consumer Bank,
- Nykredit,
- Multibank.
Rezygnacja ze zwyczajnych klientów
Banki mogą prowadzić swoją działalność dwutorowo, mianowicie jedna część to bankowość detaliczna, a druga – bankowość skierowana do najzamożniejszych klientów. Private banking, który celuje w grupę bogatych klientów święci triumfy na polskim rynku. Na rezygnację z obsługi biedniejszych, zwyczajnych klientów dotychczas zdecydowały się dwa banki. Mianowicie, były to Citi Handlowy i DnB Nord. Bankowość detaliczna okazała się dla nich mało dochodowa. Citi Handlowy uzasadniając swoją decyzję w kwestii rezygnacji z sektora zwyczajnych klientów stwierdził, że nie ma szans na skuteczne konkurowanie z największymi w kraju liderami rynku bankowości detalicznej. Wśród nich wymienia się banki:
- PKO BP,
- Pekao SA,
- BRE Bank,
- Santander Consumer Bank, z BZ WBK, Kredyt Bankiem i AIG.
Citi Handlowy zdecydował się na zamknięcie 60 placówek i zwolnienie 600 pracowników, aby tylko skupić się na obsłudze zamożnych klientów, mieszkających w największych miastach w Polsce.
W jego ślady poszedł DnB Nord, który nie do końca rezygnuje z sektora consumer finance, ale powoli zaprzestaje promowania działalności detalicznej. Powód jest tu taki sam jak w Citi Handlowym. Otóż, silna konkurencja nie umożliwia zdobycia odpowiednio wysokich udziałów w rynku przez DnB Nord w Polsce. Nie wiadomo jeszcze, jak ostatecznie będzie wyglądała dalsza działalność grupy DNB.
Jeszcze w 2011 roku o zamknięciu detalicznej działalności w Polsce zdecydował bank HSBC, który skupił się w swojej strategii działania na obsłudze klientów korporacyjnych i instytucjonalnych.
Koniec z działalnością kredytową
Kryzys finansowy, który wybuchł na świecie w 2008 roku zmienił w sposób zdecydowany zasady działalności banków w segmencie consumer finance, który obejmuje m.in. kredyty i pożyczki dla mniej zamożnych klientów. Nie bez znaczenia dla zmian były takie czynniki jak spowolnienie gospodarcze i wzrost bezrobocia w Polsce. Banki, po okresie prowadzenia liberalnej polityki kredytowania, zdecydowały się na jej zaostrzenie. Chciały ustrzec się sytuacji, w której kredytobiorcy zaprzestają z różnych względów spłacać swoje zobowiązania finansowe. Kryzys zaufania banków, w wyniku którego przestały one pożyczać sobie nawzajem pieniądze, sprawił, że rynek kredytów hipotecznych znacznie się zawęził.
W 2008 roku w parze z kryzysem finansowym poszły zmiany w bankach w ofercie kredytowej. Dotyczyły one:
- Wzrostu marż kredytowych,
- Zmiany zasad udzielania kredytów – wymagany był wkład własny i wysokie wynagrodzenie kredytobiorców,
- Kredytów walutowych – w zasadzie stopniowo wstrzymywano akcję kredytową w walutach obcych.
Kilka banków, które specjalizowały się w udzielaniu kredytów i pożyczek, wycofało z oferty kredyty hipoteczne. Na pierwszy ogień w 2009 roku poszedł Santander Consumer Bank, który oficjalnie zaprzestał kredytowania hipotecznego swoich klientów z uwagi na relatywnie zbyt niską rentowność tego produktu finansowego.
Kryzys wypiera z rynku mniejsze banki
Skutkiem kryzysu finansowego w Europie i na świecie były nie tylko poważne zmiany asortymencie poszczególnych banków. Niektóre instytucje w ogóle musiały z tego względu zakończyć swoją działalność w Polsce. Między innymi był to Nykredit – duński bank w Polsce. Nykredit zaprzestał akcji kredytowej w Polsce, ponieważ nie rokowała ona dla niego szans na rozwój w przyszłości.
Z nieco innego powodu już wkrótce z polskiego rynku może zniknąć marka Multibank, której właścicielem jest grupa BRE. Mówi się, że przyczyną takiej sytuacji jest zbyt duże rozdrobnienie marek przez właściciela. Najprawdopodobniej swoją działalność grupa BRE będzie niebawem prowadziła wyłącznie za pośrednictwem Nowego mBanku.
